Rookmelders per 1 juli 2022 verplicht op elke verdieping! Per 1 juli 2022 geldt de wettelijke verplichting voor een rookmelder pér verdieping, ook voor bestaande bouw.
Ophangen is tegenwoordig supermakkelijk bijvoorbeeld met dubbelzijdig tape. Maak jouw huis veiliger met een rookmelder met 10 jarige batterij- en levensduur.
Waar je de rookmelders moet plaatsen lees je verderop, net als andere tips en wetenswaardigheden over rookmelders.
Per 1 juli 2022 stelt de overheid, dat ook in bestaande woningen een rookmelder moet hangen op elke woonetage. Sinds 2003 gold de rookmelderverplichting al voor nieuwbouwhuizen.
‘Nog niet gedaan? Wel doen! Rookmelders redden écht levens. Check-Koop-Plak.’
Eigenaren van een woning zijn verplicht om rookmelders op te hangen op elke verdieping. Dit is vastgelegd in het Bouwbesluit 2012, artikel 6.21
Ben je huurder? Doorgaans is je verhuurder verantwoordelijk voor het plaatsen van de rookmelders, lees het huurcontract goed na. Wel kun je als huurder aangesproken worden op het controleren en vervangen van de batterij, zo schrijft de Woonbond. Hierover kunnen afspraken worden opgenomen in een huurcontract.
Let op: de brandweer heeft geen voorkeur voor merk en/of type, anders dan dat de melder moet voldoen aan het Europese keurmerk EN 14604. Zie ook de andere tips hieronder in Vraag en Antwoord.
Een woning die niet bij de bouw al voorzien is van rookmelders moet op elke woonverdieping minimaal 1 rookmelder hebben hangen. Ons advies is om zowel de vluchtroute als de ruimten waarin je slaapt te voorzien van een rookmelder. Hang de rookmelder aan het plafond – want rook stijgt op – en minstens vijftig centimeter vanaf de muur of een hoek.
In geval van het plaatsen van een rookmelder in een caravan: hang de rookmelder aan het plafond, niet te dicht in een hoek, eventueel dichtbij of boven een mogelijke risicobron.
Op de verpakking en op de rookmelder staat de levensduur. Het klinkt misschien gek, maar de rookdetectiecellen degenereren en dat maakt vervanging na 10 jaar noodzakelijk. Rookmelders met batterijen die je elk jaar moet vervangen, lijken goedkoop in aanschaf maar daar komt gemiddeld nog €20,- bij op (9 jaar x 1 of 2 nieuwe batterijen). Daar komt bij dat je er elk jaar aan moet denken om de batterijen tijdig te vervangen. Dat maakt ze minder aantrekkelijk en betrouwbaar en vaak ook duurder dan eerst gedacht. Wij adviseren daarom rookmelders te kopen met batterijen die 10 jaar meegaan. Wil je het helemaal goed doen, koop dan rookmelders die je onderling met elkaar kunt koppelen, zodat ze allemaal afgaan als de eerste begint te piepen bij brand. En dan zijn er nog rookmelders voor mensen die slecht horen. Meer informatie daarover vind je op onze pagina over rookmelders en op www.rookmelders.nl.
Andere belangrijk aandachtspunt: kies altijd voor een goedgekeurde rookmelder met het Europese keurmerk EN 14604. Het keurmerk houdt in dat de rookmelder voldoet aan de noodzakelijke kwaliteitseisen ten aanzien van productinformatie, onderhoud, duurzaamheid en milieuaspecten. Alleen rookmelders met dit keurmerk mogen nog worden verkocht. Twijfel je over de veiligheid van de melder, leg deze dan voor aan de leverancier. Helpen zij je niet verder, dan kan je nog contact opnemen met de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit. Zij hebben onder andere de veiligheid van consumentenproducten in de taakomschrijving.
Haal maandelijks de stofzuiger even langs de rookmelders. Dan blijven ze zo veel mogelijk stofvrij. Als te veel stof zich ophoopt in een melder, functioneert die niet goed meer (en kan hierdoor afgaan terwijl er geen brand is). Test de rookmelders iedere maand door de testknop in te drukken. Wacht met het vervangen van een batterij niet tot deze helemaal leeg is, maar vervang ‘m op een vaste dag in het jaar. Beter nog schaf rookmelders aan met batterijen die 10 jaar meegaan.
Handhaving is niet aan de brandweer. Daarvoor zijn vanuit het Bouwbesluit, de gemeenten verantwoordelijk. In de praktijk is het voor de gemeente moeilijk om te controleren of iedereen de rookmelders op elke woonetage heeft hangen. Bovendien, kopen en ophangen is één, maar wie ziet of jij de rookmelders ook goed onderhouden hebt en of er werkende batterijen in zaten op het moment van brand? Daarom: hang ze niet op voor de minister of voor een verzekeraar, maar op de eerste plaats voor je eigen veiligheid en voor de mensen wiens leven je lief is.
Dit is iets waarover iedere verzekeraar zelf beslist. We verwachten echter dat de meeste verzekeraars deze verplichting niet van invloed laten zijn op de hoogte van de premie of op het uitkeren van een schadebedrag.
Hang ten minste rookmelders in de hal en op de overloop. Dit is meestal de vluchtroute als er brand uitbreekt. Nog beter is het om ook melders op te hangen in alle slaapkamers en de woonkamer. En wil je maximale beveiliging, hang dan melders op in alle ruimten waar brand kan ontstaan.
In een kamer met schuine of toelopende plafonds of puntgevels moeten de rookmelders op 90 centimeter vanaf het hoogst gemeten punt van het plafond worden opgehangen. Meet vanaf de nok 90 cm en bevestig de rookmelder op die hoogte tegen de schuine wand.
Zodra de rookmelder minder dan 90 centimeter vanaf het hoogst gemeten punt van het plafond wordt opgehangen bestaat er een kans dat de rook de sensor niet op tijd bereikt door de stilstaande lucht in de nok van het plafond.
Staat er in de badkamer apparatuur die brand kan veroorzaken (bijvoorbeeld een wasdroger), plaats dan een rookmelder in de gang of overloop aan het plafond op 50 cm afstand van de badkamerdeur en op 50 cm afstand van omliggende muren. Lukt dit niet, plaats dan een thermische melder in de badkamer.
De optische rookmelder werkt op basis van infrarood. In de rookmelder zit een lichtgevoelige cel. De infrarode lichtbundel wordt door de lichtgevoelige cel opgevangen. Als de lichtbundel van de rookmelder wordt verstoord, gaat die piepen. Rook is zo’n verstoring. Maar ook stof. Maak dus regelmatig de optische rookmelder schoon door er een stofzuiger op te zetten.
Van het aanbakken en aanbranden bij het koken gaat een optische rookmelder ook af. Voor de keuken kun je dan ook beter een thermische rookmelder nemen.
Een thermische melder (ook wel hittemelder genoemd) werkt op basis van de temperatuur. De thermische melder gaat piepen als de temperatuur snel stijgt of bij een hoge temperatuur. Deze melder gaat dus niet af bij rook zoals een optische rookmelder doet. De meeste slachtoffers ontstaan door rook en niet door de brand zelf.
Rook ontstaat al bij een smeulende brand waar geen vlammen bij zijn. Een thermische melder gaat in die situatie niet op tijd af.
Wil je meerdere melders in huis ophangen? Zorg er dan voor dat de melders aan elkaar gekoppeld kunnen worden. Dit kan gewoon draadloos. Als één melder in huis afgaat door rook, dan gaat het signaal af bij alle melders die gekoppeld zijn. Je wordt eerder gewaarschuwd. Als je boven ligt te slapen en beneden ontstaat brand, is het goed om dat te weten als de brand alleen nog maar beneden is. Je hebt zo dus een grotere overlevingskans.
Gekoppelde melders zijn ook handig als je die deelt met de buren. Zo kun je nog eerder een brand ontdekken en elkaar waarschuwen of helpen.
Voorbeelden van koppelbare melders zijn: Fire Angel Wi-Safe 2, EI, Nest, Honeywell, Smartwares, of melders van Toon (Eneco).
Een rookmelder geeft normaal een luid alarm. Voor doven en slechthorenden kan het een angstig gevoel geven dat zij het gewone alarm waarschijnlijk niet zullen horen. Er is een rookmelder die speciaal ontworpen is voor doven en slechthorenden. Dit alarm is koppelbaar en bestaat uit twee onderdelen: een strobe die felle flitslichten geeft en een trilplaat die je onder je kussen kunt leggen en inschakelt in geval van nood. Zo ben jij altijd direct op de hoogte als er brand uitbreekt, ook als je slaapt. Dat kan niet bij alle type melders, maar wel bij alle Wi-Safe 2 melders, de WST-630 rookmelder, de WHT-630 hittemelder en de W2-CO-10X CO-melder. Het alarm voor doven en slechthorenden zal pas werken als deze draadloos is aangesloten op het rookmeldernetwerk. Met deze melders kun jij weer met een gerust hart wonen en slapen.
De strobe hang je op of zet je neer en deze geeft felle flitslichten af. De flitsen zijn zowel overdag als ’s nachts goed te zien. De trilplaat kun je onder je kussen of matras leggen, door de beweging van dit apparaatje zal je snel wakker worden zodat jij op tijd de ruimte kunt verlaten.
De hoge pieptoon van een rookmelder is niet door iedereen goed te horen. Daarom is er ook een draadloze versterker te koppelen aan de rookmelder die een lage frequentie alarm geeft tussen de 85dB en 520Hz.
Inmiddels zijn er ook rookmelders in omloop die niet alleen een akoestische signaal geven. Die slimme rookmelders gaan een paar stappen verder. Zo kun je een een push- of e-mailbericht op je smartphone en tablet ontvangen waar in huis er rook, brand of extreme temperatuurstijging gemeten is.
Op elke verdieping kunnen een aantal slimme lampen een visueel alarm geven door te gaan knipperen, de rolluiken gaan open, en je elektrische apparaten in de buurt worden uitgeschakeld.
Er zijn ook slimme rookmelders die je bellen op je smartphone als er rook in huis wordt waargenomen.
Rookmelders zijn verkrijgbaar in verschillende soorten en prijsklassen. Kies altijd voor een goedgekeurde rookmelder. Het Europese keurmerk EN 14604 houdt in dat de rookmelder voldoet aan de noodzakelijke kwaliteitseisen ten aanzien van productinformatie, onderhoud, duurzaamheid en milieuaspecten. Alleen rookmelders met dit keurmerk mogen nog worden verkocht.
Let er bij de aanschaf op of de rookmelder werkt op batterijen die jaarlijks vervangen moeten worden of dat er een batterij in de melder zit die vijf of tien jaar meegaat. Een rookmelder met een batterij die meerdere jaren werkt, is bij aanschaf wel duurder maar levert veel gemak omdat je niet steeds weer een nieuwe batterij hoeft te plaatsen.
Wil je meerdere melders in huis ophangen? Zorg er dan voor dat de melders aan elkaar gekoppeld kunnen worden. Dit kan gewoon draadloos. Als één melder in huis afgaat door rook, dan gaat het signaal af bij alle melders die gekoppeld zijn. Je wordt eerder gewaarschuwd. Als je boven ligt te slapen en beneden ontstaat brand, is het goed om dat te weten als de brand alleen nog maar beneden is. Je hebt zo dus een grotere overlevingskans.
Gekoppelde melders zijn ook handig als je die deelt met de buren. Zo kun je nog eerder een brand ontdekken en elkaar waarschuwen of helpen.
Voorbeelden van koppelbare melders zijn: Fire Angel Wi-Safe 2, EI, Nest, Honeywell, Smartwares, of melders van Toon (Eneco).
Optische rookmelders maken gebruik van een lichtgevoelige cel, die de rook waarneemt. Als er rook bijkomt, wordt het licht verstoord en gaat het alarm af. Omdat je rookmelder ook afgaat als er veel stof bij de lichtbron komt, is het belangrijk om deze schoon te houden. Als er teveel stof ophoopt in de melder, kan hij niet meer goed functioneren. Maak de melder daarom regelmatig stofvrij met de stofzuiger of licht vochtig doekje, bijvoorbeeld wanneer je rookmelder test of de batterij vervangt.
Test maandelijks of de rookmelder nog werkt. In de meeste gevallen zit een testknop op de rookmelder. Het kan helpen om hiervoor een vast moment in te plannen, bijvoorbeeld telkens de eerste maandag van de maand.
Van een groot aantal rookmelders gaat de batterij gemiddeld één jaar mee. Tip: plak een sticker op de melder met de datum wanneer de batterij weer aan vervanging toe is. Op die manier weet je precies wanneer de batterij voor het laatst is vervangen. Als de batterij bijna leeg is, hoor je elke minuut een piepsignaal. Je kunt ook een vaste datum nemen om altijd je batterij van je rookmelder te vervangen. Neem bijvoorbeeld de overgang van zomer- naar wintertijd. Dan verzet je de klokken en plaats je meteen een nieuwe batterij in je rookmelder.
Overigens zijn er ook rookmelders te koop waarvan de batterij vijf of tien jaar meegaat. Een rookmelder met een 10-jarige batterij is het meest veilig. Je hebt er 10 jaar geen omkijken naar.
En… na het vervangen: breng de lege batterijen naar een van de daarvoor ingerichte inleverpunten.
Niet bij elke rookmelder kan je de batterij vervangen, dit is afhankelijk per type melder en ook per fabrikant. Bij de één zal ’10 jaar na productiedatum’ gelden, bij de ander ’10 jaar na het plaatsen van de batterij’. Lees en bewaar daarom de bijgeleverde handleiding goed. Noteer eventueel op de melder de datum van aanschaf en/of het wisselen van de batterijen.
Wat zeker noodzakelijk is: vervanging na 10 jaar van de gehele rookmelder. Met als reden dat de rookdetectiecellen in de rookmelder degenereren (los van het feit of de rookmelder al geactiveerd is met batterijen).
Lees ook het interview met brandonderzoeker Joost Ebus, punt 3 waar je op moet letten bij het kopen van een rookmelder.
Het koppelen van rookmelders in huizen kan een hoop ellende voorkomen. Dat wijst een proef in het Twentse Borne uit. De brandweer is warm voorstander van het koppelen van rookmelders. Lees het hele artikel over het koppelen van rookmelders in het AD.
Voor nieuwbouw geldt dat op iedere verdieping waar gewoond wordt een rookmelder moet hangen. Per 1 juli 2022 geldt dit ook voor bestaande bouw!
Deze wijziging is van toepassing op het Bouwbesluit 2012.