Natuurbrand
Open vuur in de natuur
Natuurbranden zijn grillig en moeilijk te bestrijden. Vuur kan zich razendsnel verspreiden via kruinen van bomen en kan heel onverwachts op de grond opduiken. Een brandje in het bos, op de hei of in de duinen kan al snel uit de hand lopen. Voor de mens is het grootste gevaar bij een natuurbrand dat je door het vuur verrast wordt, ingesloten raakt en niet meer weg kan.
Voorkom natuurbrand, wat kun jij doen?
-
Rook nooit als je in de natuur bent
Let op of er misschien zelfs een rookverbod geldt. Rook je toch? Maak dan je sigaret zorgvuldig uit voordat je hem weggooit.
-
Gooi afval in de afvalbak
Gooi afval, zoals glas en sigarettenpeuken in de prullenbak of neem het mee naar huis. Neem ook kolen van een barbecue mee naar huis.
-
Houd je aan de regelgeving open vuur in de natuur
Ook als je gaat barbecueën, een kampvuur maakt of de vuurkorf aansteekt.
-
Let op waar je je auto parkeert
Parkeer je auto niet op hoog, droog gras. Aan de onderkant van de auto zit de katalysator, die heet wordt na een autorit. Als die katalysator tegen het droge gras aankomt kan dit gemakkelijk voor brand zorgen. Parkeer ook niet op bospaden; brandweervoertuigen moeten altijd vrij baan hebben.
Natuurbrand kent geen grenzen
Het grootste gevaar voor mensen is dat ze door het vuur ingesloten raken en niet meer weg kunnen komen.
Wat moet je doen bij een natuurbrand?
- Vlucht snel naar een openbare weg, een groot verhard terrein of de bebouwde kom.
- Loop dwars op de brand. Dat betekent dat je niet voor de brand uitloopt en niet richting de brand loopt. Komt de brand uit het zuiden, loop dan niet richting het noorden, maar richting het oosten of westen. Zo verklein je de kans dat de brand je inhaalt.
- Help andere mensen naar een veilige plek.
- Bel 112 en geef de locatie van de brand zo precies mogelijk door. Kijk in je omgeving of je herkenningspunten ziet, zoals een ANWB-wegwijzer.
Flyers met tips
-
Tips voor recreanten
De meeste natuurbranden ontstaan door menselijk handelen. Wanneer je lekker in de natuur bent is jouw gedrag daarom belangrijk in het voorkomen en beperken van een natuurbrand.
-
Tips voor recreatieondernemers
In droge periodes kan een beginnende natuurbrand zich snel en onvoorspelbaar ontwikkelen, zeker bij een harde wind. Jouw bezoekers en jouw onderneming lopen dan wellicht gevaar. Jij als recreatieondernemer bent dan verantwoordelijk voor de ontruiming van je onderneming en voor de veiligheid van je bezoekers.
Download hier de tips over wat je moet doen bij een natuurbrand.
-
Tips voor bewoners
Veel mensen die in een natuurgebied wonen zijn zich niet altijd bewust van de natuurbrandrisico’s. Weet jij wat je kunt doen om een natuurbrand te voorkomen en hoe jij jezelf en anderen kunt redden bij een natuurbrand?
Download hier de folder met tips.
Wil je je tuin zo brandveilig mogelijk inrichten?
-
Tips voor zorginstellingen
In droge periodes kan een beginnende natuurbrand zich snel en onvoorspelbaar ontwikkelen, zeker bij een harde wind. Jouw cliënten en jouw zorginstelling lopen dan wellicht gevaar en jij bent dan verantwoordelijk voor de ontruiming van jouw instelling.
Download hier de folder met tips over watje moet doen bij een natuurbrand.
Hoe groot is het risico op natuurbrand?
In het algemeen geldt dat in natuurgebieden met bos, heide, en/of gras(duinen) de kans op natuurbrand toeneemt bij langere periodes van droog weer. Een natuurbrand kan zich in droge periodes zeer snel en onvoorspelbaar ontwikkelen.
De brandweer en natuurorganisaties werken sinds 2018 met twee natuurbrandfasen om aan te geven hoe groot de kans op natuurbrand is:
Fase 1: Regulier natuurbrandgevaar: wees altijd voorzichtig met vuur in de natuur.
Fase 2: Verhoogd natuurbrandgevaar: weer extra alert op brand en vermijd vuur in de natuur.
Fase 1: Regulier natuurbrandgevaar
Natuurbeheerders en brandweer zijn altijd voorbereid op een natuurbrand. Zij hebben in deze fase (nog) geen extra maatregelen getroffen. Wel geldt altijd dat voorzichtigheid met vuur in de natuur geboden is.
Wat betekent dit voor jou?
- Wees alert en meld brand of verdachte situaties via 112.
- Help mee door foto’s/filmpjes te maken en onthoud de locatie, persoonskenmerken en bijvoorbeeld een kenteken als u een situatie niet vertrouwt.
Voorkom brand:
- Plaats BBQ, vuurkorf, gastank, composthoop (i.v.m. broei) op een brandveilige plek.
- Houd altijd blusmiddelen bij de hand, bijvoorbeeld een blusdeken, tuinslang, brandblusser of in ieder geval een emmer water.
- Gooi gedoofde sigarettenpeuken, tuinafval en glas in een gesloten prullenbak of neem het mee.
- Parkeer niet in hoog gras, de katalysator van de auto wordt erg heet.
- Houd er rekening mee dat je niet overal in de natuur goed bereik hebt met je mobiele telefoon.
Fase 2: Verhoogd natuurbrandgevaar
Het is al langere tijd droog in de natuur. Het risico dat een natuurbrand ontstaat is groter. Een natuurbrand kan zich in droge periodes snel en onvoorspelbaar ontwikkelen, zeker bij harde wind. Terreineigenaren, natuurbeheerders en hulpdiensten zijn in deze periode extra alert, maar vragen ook jouw medewerking om de gevolgen van natuurbrand te voorkomen of te beperken.
Tijdens deze fase kun je natuurlijk nog steeds gerust de natuur intrekken. Maar wees extra alert, gebruik het gezonde verstand en meld vooral in deze fase verdachte zaken meteen via 112.
Vergunning
Sommige – gemeentelijke of provinciale – vergunningverleners gebruiken de fase-indeling om een vergunning te weigeren of in te trekken.
Wat betekent dit voor jou?
- Wees extra alert en meld brand of verdachte situaties via 112.
- Help mee door foto’s/filmpjes te maken en onthoud de locatie, persoonskenmerken en bijvoorbeeld een kenteken als u een situatie niet vertrouwt.
Voorkom brand:
- Je mag hoogstwaarschijnlijk niet meer stoken, ook al heb je een ontheffing van het stookverbod. Kijk daarvoor naar de voorwaarden van de ontheffing of neem hierover contact op met de verlenende instantie (gemeente of provincie).
- In sommige gebieden mag je van de gemeente, terrein -of natuureigenaren geen open vuur stoken in of nabij de natuur. Dit kan ook gelden voor gebruik van vuurkorven, fakkels, wensballonnen en vuurwerk of koken met open vuur op vaste brandstoffen, zoals hout of houtskool/briketten. Kijk hiervoor in de APV van jouw gemeente of volg de aanwijzingen/geboden op die in het gebied worden aangegeven.
- Plaats BBQ, vuurkorf, gastank, composthoop (i.v.m. broei) op een brandveilige plek.
- Houd altijd blusmiddelen bij de hand, bijvoorbeeld een blusdeken, tuinslang, brandblusser of in ieder geval een emmer water.
- Gooi gedoofde sigarettenpeuken, tuinafval en glas in een gesloten prullenbak of neem het mee.
- Parkeer niet in hoog gras, de katalysator van de auto wordt erg heet.
- Houd er rekening mee dat je niet overal in de natuur goed bereik hebt met je mobiele telefoon.
Vragen over de fasering
-
Hoe worden de fases bepaald?
In de aangesloten veiligheidsregio’s staan meetstations in de natuurgebieden. Deze meten tal van factoren zoals windsnelheid, temperatuur, droogte, luchtvochtigheid etc. Op basis van deze metingen wordt een bepaalde indexwaarde berekend. Die geeft het actuele risico aan of een natuurbrand zich snel kan uitbreiden. Deze indexwaarden fluctueren gedurende de dag.
De indexwaarden worden dagelijks gevolgd door een getrainde medewerker van de veiligheidsregio en gecombineerd met bijvoorbeeld de meteogegevens van KNMI en Buienradar, informatie van natuurbeheerders, informatie van brandweerdeskundigen uit het veld en eigen waarneming.
Op basis van al deze gegevens wordt de fase voor de veiligheidsregio bepaald. De fase wordt, indien nodig, rond middernacht aangepast.
-
Waarom wijzigt de fase maar één keer per dag?
De real time-waardes wijzigen gedurende de dag. Dit betekent dat in de vroege ochtend de indexwaardes een andere fase kunnen suggereren dan ’s middags. Als er bijvoorbeeld in de middag heel veel regen valt, verandert de waarde daardoor. Ook als de waardes net op de rand zitten tussen de twee fases, verschuift dit dus steeds. Verder is de indexwaarde slechts één van de factoren die worden meegewogen om de fase te bepalen.
Het belangrijkste voor burgers en recreatieondernemers zijn de handelingsperspectieven die op dat moment relevant zijn. Als we de fluctuerende fases ‘aan de achterkant’ zouden tonen, is dat voor burgers erg onduidelijk, zeker als je bijvoorbeeld een stookontheffing hebt gekregen waarbij in de ontheffing wordt aangegeven dat deze vervalt bij een fase ‘extra alert’. Daarom is er besloten om de fase om middernacht aan te passen voor de volgende dag en die de hele volgende dag vast te zetten.
-
Wat is het verschil tussen beide fases?
Voor de burgers is er eigenlijk weinig verschil in de handelingsperspectieven, voorzichtigheid met vuur in de natuur is altijd belangrijk. Voor de inzet van de hulpdiensten is er wel een verschil. Afhankelijk van de situatie ter plaatse kan een veiligheidsregio besluiten om bijvoorbeeld bij fase 2 met meer voertuigen uit te rukken.
-
Hoe kan het dat er tussen veiligheidsregio’s een verschil is in de keuze voor fases?
Het kan in de ene veiligheidsregio in de natuur vochtiger zijn dan in de andere veiligheidsregio, bijvoorbeeld door plaatselijke regenbuien. Dit vertaalt zich in een andere indexwaarde en keuze voor fase.
-
Hoe blijf ik op de hoogte van het natuurbrandrisico?
Voor het actuele natuurbrandrisico, kunt u zich op de site www.natuurbrandrisico.nl aanmelden voor een automatische alert. Zie hiervoor : Abonneren”.
Beperk de kans op een natuurbrand!
Hoe voorkom je een natuurbrand? En wat moet je doen in het geval van een natuurbrand? Je leest het in deze infographic.