Terugblik: collega’s terug van unieke natuurbrandinzet in Spanje

In juli en augustus namen vijf collega’s uit onze regio deel aan een bijzondere internationale inzet in Galicië, Noord-Spanje. Samen met andere Nederlandse en Spaanse brandweerlieden werden zij ingezet en oefenden ze gezamenlijk. Deze missie maakte deel uit van het prepositioning-programma van de Europese Commissie en was daarmee een formele bijstandsmissie.

De missie had twee hoofddoelen: extra capaciteit leveren bij de brandbestrijding in Spanje én kennis en ervaring opdoen voor de Nederlandse brandweer.

Vanuit onze regio deden mee: Wiel Winkelmolen, Bram de Lang, Miel Elbersen, Wouter Greijmans en Aschwin Verheijden. Zij zijn in Nederland lid van Handcrew Zuid-Nederland en maakten in Spanje deel uit van een team van in totaal veertig brandweermensen.

Dagelijkse oefeningen en inzetten

De dagen in Spanje waren intensief en afwisselend. Iedere ochtend stond in het teken van voorbereiding en training, of met bezoeken aan coördinatiecentra of een vliegbasis voor blusvliegtuigen en helikopters. Vanaf de middag waren de collega’s inzetbaar voor daadwerkelijke brandbestrijding.

Miel vertelt: “We hadden het ‘geluk’ dat we bijna elke dag bij een brand werden ingezet. Overdag maakten we ons gereed en vaak zaten we al snel midden in een echte natuurbrand. Pas rond negen of tien uur ’s avonds keerden we terug naar het hotel.”

Aschwin vult aan: “Bij een inzet reden we soms meer dan een uur het terrein in. Daar kregen we onze opdrachten en konden we, onder Nederlands commando maar in nauwe afstemming met de Spaanse leiding, het vuur bestrijden.

Indrukwekkende momenten in het veld

De inzet in Spanje maakte diepe indruk. Collega’s vertellen over de grootschaligheid van de branden, de dreiging voor dorpen en de enorme hoeveelheid materieel die werd ingezet. Miel vertelt:

“De laatste drie dagen kwamen de branden gevaarlijk dicht bij dorpjes en boerderijen. Bewoners kregen de opdracht om ramen en luiken te sluiten en brandbare materialen uit tuinen te halen. Over de portofoon hoorden we zelfs dat in een buurdorp huizen werden gemarkeerd die gered konden worden en huizen die verloren zouden gaan. Op dat moment ging het niet meer alleen om een natuurbrand, maar dreigde het vuur ook echt het dorp in te trekken. Gelukkig bleef het dorp gespaard, maar je kijkt er dan heel anders tegenaan.”

Ook Wiel herinnert zich een indrukwekkend moment: “Tijdens een inzet in een bosrijk gebied vlogen vliegtuigen en helikopters af en aan. Net voor de lozing lieten ze een sirene horen. Alles bij elkaar vond ik dat ontzettend indrukwekkend.” Aschwin Verheijden sluit zich daarbij aan en benadrukt vooral de grootschaligheid: “Een enorme inzet, gezien de grootte van de branden en het materieel dat wordt ingezet, denk aan vliegtuigen, helikopters, bulldozers, voertuigen en personeel. Dat is echt indrukwekkend.”

Samenwerken en leren van Spaanse collega’s

De missie was fysiek zwaar, maar bracht ook veel saamhorigheid en de collega’s leerden veel van de manier waarop de Spaanse brandweer werkt. Wiel vertelt: “De samenwerking vond ik geweldig. Ze hebben ons alles laten zien wat hun werk inhoudt en ook na werktijd was het heel gezellig.”

Miel vult aan dat vooral de begeleiding heel waardevol was:“De Spaanse begeleiding was top, ze hadden antwoorden op duizenden vragen, ze hadden geduld om iedereen de Spaanse manier van blussen te leren, er was wederzijds interesse in elkaars land, cultuur, blusmethodes, brandweerorganisatie en privéleven. Ik vind het knap dat ze het aan durven om een groep onbekenden mee te nemen in risicovolle situaties. De band die je opbouwt is bijzonder. Na een paar dagen moet je elkaar vertrouwen om samen een inzet in te gaan. Gelukkig bleek al snel dat we een gezellige en kundige groep hadden. Overdag serieus aan de bak, in het weekend samen ontspannen.”

Aschwin herkent dit: “De groepsdynamiek was heel goed. Alles was bespreekbaar en kleine irritaties werden uitgesproken. Voor mij persoonlijk was de steun na mijn polsblessure erg bijzonder: iedereen stond klaar om te helpen.”

Een waardevolle les voor Aschwin was vooral de wijze van water gebruik:“Bij elke inzet waren voertuigen met water aanwezig, maar het werd heel gericht ingezet. Vooral op de randen van de brand, om uitbreiding te stoppen. Aan wat er binnen het verbrande gebied nog brandde werd nauwelijks aandacht besteed. In Nederland hebben we nogal eens de neiging om op elke vlam water te gooien. Dat verschil in aanpak is een waardevolle les.”

Terugkeer met dubbel gevoel

Op 15 augustus keerde het team terug naar Nederland. Dat gebeurde met een dubbel gevoel. Op de terugweg in de bus reden de collega’s meer dan een uur lang door verbrand én nog brandend gebied. De geplande treinreis met de trein kon niet doorgaan omdat het spoor was afgesloten door de branden, waardoor de bus de enige optie was. De impact van de branden was onderweg pijnlijk zichtbaar.

Deze ervaring onderstreept hoe groot de gevolgen van natuurbranden kunnen zijn en hoe belangrijk internationale samenwerking is. Door klimaatverandering neemt ook in Nederland het risico op grootschalige natuurbranden toe. De kennis en ervaring die onze collega’s in Spanje hebben opgedaan, helpen ons om beter voorbereid te zijn op de toekomst.

We zijn trots op onze collega’s en danken Wiel, Bram, Miel, Wouter en Aschwin voor hun inzet en ervaringen.

Meer foto’s en verhalen zijn te vinden in de blog van Brandweer Nederland: Blog Natuurbrandmissie Spanje 2025 – BrandweerNederland.nl