Vrouwen bij de brandweer: “Tijdens een uitruk vervagen de verschillen tussen mannen en vrouwen”

Uit recent onderzoek is opnieuw gebleken dat vrouwen ondervertegenwoordigd zijn binnen de brandweer. Dat biedt mogelijkheden en kansen om de ploegen diverser samen te stellen. Ook in onze regio zijn er brandweerposten die kampen met tekorten en is slechts 8,2 procent van de brandweervrijwilligers vrouw. Dat is overigens wel meer dan het landelijke gemiddelde van 6 procent. In Zuidbroek zitten nu drie vrouwen bij de ploeg en ploegchef Arvid ziet een duidelijke meerwaarde. “Vrouwen zijn een waardevolle toevoeging voor de groepsdynamiek.”

Over het algemeen zien mensen de brandweer eerder als mannen- dan als vrouwenberoep. Arvid en Marjet, sinds 2021 in de ploeg van Arvid, zijn het daar niet mee eens. Marjet: “Hoewel er veel meer mannen bij de brandweer zitten, is het beroep prima uit te voeren door vrouwen. Je moet vrouwen ook geen uitzonderingspositie geven. Niemand trouwens. Het is voor het teamgevoel belangrijk dat iedereen gelijk is. Ik ben er trots op dat ik brandweervrouw ben. Waarschijnlijk net zo trots als mijn mannelijke collega’s dat ze brandweerman zijn.” Die trots wordt voor Marjet nog eens versterkt doordat ze bezig is om brandweerchauffeur te worden. Een rol die maar heel weinig vrouwen vervullen.

Het draait om geschiktheid

Er wordt gezegd dat mannen van Mars komen en vrouwen van Venus. Dat is volgens Arvid niet voor niets: “We verschillen. Mannen zijn over het algemeen bijvoorbeeld meer het haantje en korter voor de kop, waar vrouwen vaak wat langer dingen overdenken en wat empathischer zijn. Tegelijkertijd zie ik dat tijdens een uitruk die verschillen vervagen.” Marjet onderschrijft dat: “Ik ben bij incidenten geweest waarbij een oudere vrouw vastzat op de traplift en een ander opgesloten zat in de badkamer. Daarbij zie ik in mijn collega’s stoere vrouwen en zorgzame mannen en andersom.”

Arvid: “Het moge duidelijk zijn dat vrouwen over andere kwaliteiten beschikken dan mannen. Waar het om gaat is dat je geschikt moet zijn voor het vak. Als je als vrouw het redgereedschap niet kan optillen, ben je niet geschikt. Maar als man met hoogtevrees ook niet. Je hebt echt geen superkrachten nodig, maar je moet wel mee kunnen komen. Het is niet voor iedere vrouw, maar zeker ook niet voor iedere man weggelegd om bij de brandweer te gaan.”

Marjet in actie tijdens een uitruk

Vrouwen zijn waardevol voor groepsdynamiek

Toen Arvid in 2017 bij de brandweer begon zaten er al vrouwen in de ploeg en dat is altijd zo gebleven. Hij kan dus lastig vergelijken met een ploeg zonder vrouwen. Arvid: “Toch zie ik dat vrouwen zeker een waardevolle toevoeging zijn voor de groepsdynamiek. Er ontstaat meer balans in de groep. Bovendien zijn we zo een betere afspiegeling van de wereld buiten de kazerne. Ook denk ik dat het voor ons makkelijker is om nieuwe vrouwen aan te trekken dan voor ploegen zonder vrouwen. En aangezien we met veertien ploegleden onder de minimale bezetting zitten, is het hard nodig om nieuwe mensen aan te trekken. Ik ben heel trots dat we meerdere vrouwen hebben binnen de ploeg.”

Arvid en Marjet zouden niet specifiek gaan werven op vrouwen, maar wel gericht op diversiteit. Arvid: “En de beelden van de brandweer goed blijven neerzetten. Het beeld is helaas nog steeds dat je 24/7 klaar moet staan, dat er geen vergoeding tegenover staat en dat het een hobby is. Het is geen hobby, maar een fantastisch vak waar je passie voor moet hebben. En ja, dat brengt ook de nodige verplichtingen met zich mee.”

De vrouwen van de brandweer in Zuidbroek, met rechts Marjet

Brandweervrouwen in cijfers

• Het percentage vrijwillige brandweervrouwen in Nederland is 6%.
• Het percentage vrijwillige brandweervrouwen in Groningen is 8,2%.
• We hebben 61 repressieve vrouwelijke vrijwilligers op een totaal van 740.
• 19 posten hebben 2 of meer vrouwen, 8 posten hebben 1 vrouw, en 12 posten (=31%) hebben geen vrouwen.
• Afgelopen najaar publiceerde het NIPV een onderzoek naar het werven en behouden van vrouwen bij de vrijwillige brandweer.