Officier van Dienst Brandweer uit de opleiding

25 oktober 2023
Door regio: Zaanstreek-Waterland

Binnen de brandweer heb je veel verschillende specialismes en bijbehorende opleidingen en leergangen. Bas Joosten startte vorig jaar met de leergang ‘Officier van Dienst Brandweerzorg’ en heeft deze recentelijk succesvol afgerond. Hij heeft het verloop van de opleiding bijgehouden op Instagram. Toentertijd gestart als ‘ovdb_in_opleiding’ is de naam van het account nu ‘ovdb_uit_de_opleiding’. Wij spraken Bas over hoe hij de leergang heeft ervaren.

Allereerst, wil je jezelf voorstellen?

“Mijn naam is Bas Joosten. Ik ben medewerker brandweerkunde bij Veiligheidsregio Zaanstreek-Waterland. Daarnaast ben ik ook clustercoördinator leren en ontwikkelen van team brandweerkunde. In die rol houd ik mij bezig met incidentonderzoek en evaluaties van het brandweeroptreden. Ook ben ik vrijwilliger bij Brandweer Oosthuizen.

Op mijn 14e ben ik lid geworden van de Jeugdbrandweer. Daarna ben ik brandweervrijwilliger geworden bij Brandweer Zaanstad en later bij Brandweer Oosthuizen. Sinds 2021 werk ik voor Veiligheidsregio Zaanstreek-Waterland.”

Hoe ben je ooit bij de brandweer terechtgekomen?

“Veel familieleden van mij zitten bij de brandweer. Dus ik ben al op jonge leeftijd besmet met het brandweervirus. Van kinds af aan ging ik mee naar oefeningen, bijvoorbeeld om slachtoffer te spelen. Dat vond ik zo leuk, dat ik een gegeven moment ook zelf wilde.

Ik vind het heel fijn dat je iets kan betekenen voor mensen. Juist op de momenten waar de meeste anderen dat niet meer kunnen. Dat geeft heel veel voldoening.

Ondertussen heb ik al heel wat leergangen doorlopen: brandwacht, brandwacht 1, hoofdbrandwacht, gaspakdrager, assistent duikploegleider, bedienaar redvoertuig, brandweerchauffeur en bevelvoerder. En meer recent: officier van dienst.”

Wat doet een Officier van Dienst Brandweerzorg (OvD-B) eigenlijk?

“Een Officier van Dienst Brandweer coördineert en faciliteert de brandweerploegen die tijdens een incident zijn ingezet. Als OvD-B is het daarom belangrijk om een brede blik te hebben. Gezamenlijk werk je aan een inzetplan. Als OvD-B zorg je ervoor dat iedereen met dezelfde informatie aan de slag gaat. Daarbij is het samenwerken met de ploegen van cruciaal belang “Zit je met elkaar in dezelfde film?” is een vraag die je jezelf regelmatig moet stellen.

Een OvD-B wordt opgeroepen bij incidenten zoals gaslekmeldingen, gebouwbranden en beknellingen. En bij incidenten waarbij er is opgeschaald naar ‘middel-incident’.

Waarom wilde je Officier van Dienst Brandweerzorg worden?

“Ik was toe aan een volgende stap in mijn brandweercarrière. Het operationeel leidinggeven heb ik altijd al uitdagend en leuk gevonden. Het samenwerken, maar ook verantwoordelijk zijn voor een inzet met meerdere brandweerploegen en de tactische inzet daarvan zie ik als een leerzame maar ook leuke uitdaging.”

Hoe zag de start van de leergang eruit?

“Voordat je met de leergang start, moet je een assessment afleggen. Het assessment toetst of je over HBO werk- en denkniveau beschikt. Verder wordt er nagegaan of je beslissingen kan nemen onder tijdsdruk. Dit was pittig maar ook leuk.

Nadat ik het assessment had gehaald, begon de leergang met een algemene kick off. Tijdens dit moment wordt verteld hoe de opleiding eruitziet, je maakt kennis met de klas en er wordt verteld wat er van je verwacht wordt. Mijn klas bestond uit 24 studenten afkomstig uit het hele land; verschillende veiligheidsregio’s maar ook particuliere brandweerorganisaties, zoals Brandweer Schiphol, Chemelot en de Marinebrandweer.

Waar heb je tijdens de leergang het meest van geleerd?

“Ik heb vooral veel geleerd van de zogeheten schaduwinzetten. Tijdens een schaduwinzet ga je mee met de dienstdoende Officier van Dienst. Want tijdens de opleiding leer je de methodieken en hoe je moet optreden in je nieuwe rol. Maar in de praktijk kom je erachter dat het toch wel eens anders loopt.

Vanuit de theorie leer je bijvoorbeeld veel over hele grote inzetten, maar de ‘kleinere’ inzetten komen in de praktijk een stuk vaker voor. En soms zijn bepaalde zaken zo specifiek, dat dat niet in een opleiding aan orde kan komen. Daarom is het belangrijk om praktijkervaring op te doen.”

Wat was het leukste moment van de leergang?

“Horen dat ik geslaagd was! Ik denk voor iedereen wel!

Maar eigenlijk is er niet één leukste moment. Er zijn meerdere momenten tijdens de leergang geweest waarbij het kwartje valt. Dus dat je door begint te krijgen hoe je moet optreden als OvD-B. Maar ook wanneer je een goede inzet hebt gedraaid, dat alles goed verloopt én dat je weet waarom het goed verloopt.”

Welke inzet tijdens de leergang is je het meest bijgebleven?

“Dat waren er eigenlijk drie. Een pelotonsinzet in Amsterdam met mijn leerwerkplekbegeleider, een zeer grote brand in Westknollendam en een woningbrand in Middenbeemster. Onderdeel van het ‘OvD-B’ zijn is het opereren in pelotonsverband. Tijdens de inzet in Amsterdam heeft de dienstdoende commandant mij meegenomen in de stappen die horen bij het werken in pelotonsverband. Dus dat was heel leerzaam.

Tijdens de woningbrand in Middenbeemster heb ik voor het eerst zelfstandig de ingezette brandweereenheden gecoördineerd, terwijl de dienstdoende OvD-B een oogje in het zeil hield. Ik heb toen vooral geleerd dat je niet een stap naar voren, maar juist een stap naar achteren moet maken. Als bevelvoerder ben je namelijk gewend een incident ‘in te willen gaan’. Maar als Officier van Dienst moet je er juist ‘boven hangen’.

En tijdens de zeer grote brand in Westknollendam merkte ik dat ik meer dingen zelfstandig mocht oppakken, slimme vragen stelde, goed meedacht met de dienstdoende OvD-B. En ja, het was ook gewoon een ‘knappe fik’.

En nu? Nadat je bent geslaagd?

“Nu is het nog even afwachten totdat er een plek vrijkomt in het piket. Dus ik zit voor nu nog even op de reservebank. Wel ben ik al eens gevraagd om in te vallen en ben ik beschikbaar om te helpen bij grote incidenten.”

Tot slot, hoe kijk je terug op de leergang?

“Het is echt een hele leuke opleiding. Ik had een klas met leuke medekandidaten. Dat maakt de leergang ook bijzonder. We hebben veel gelachen en veel mooie leermomenten gehad.

Maar ook de inzetten en ‘sparmomenten’ met mijn leerwerkplekbegeleider en andere Officieren van Dienst waren leerzaam en belangrijk. Via deze weg wil ik dan ook iedereen bedanken die hebben bijgedragen in het behalen van deze leergang!”

Stel een vraag
Sluit stel een vraag box