Veilig spelen met vuur

 

De hitte van het vuur voelen. Zien hoe de rook zich ontwikkelt. Of ervaren wat er gebeurt als je water – of schuim – op de vlammen spuit. En óók de tijd en ruimte hebben om iets nieuws te proberen, te leren of te overleggen. Dat is de grote waarde van realistisch oefenen!

De brand is uitslaand. Door de dakkapel op de bovenste verdieping van de woning werkt het vuur zich naar buiten. Bevelvoerder Marianne Epema van ploeg Sneek is resoluut: haar ploeg geeft de vlammen met een transitional attack een flinke optater van buitenaf, zodat de brand daarna hopelijk van binnenuit kan worden bestreden. De Sneker brandweerploeg werkt hard om het vuur zo snel mogelijk onder controle te krijgen. Alsof het een echte inzet is. Alsof… Want deze woning staat niet in of rond Sneek, maar op Oefencentrum Noord in Wijster. Daar is ploeg Sneek vandaag voor een realistische oefening.

Stekker eruit

Alle ploegen van Brandweer Fryslân hebben eens per oefencyclus een realistische oefening, meestal op het terrein in Wijster. En realistisch oefenen betekent: echt vuur en echte rook. Geen silk flames of lampen. Geen rookmachine waar je bij wijze van “brand meester” de stekker uittrekt. Op Oefencentrum Noord zijn verschillende woningen waarin op een gecontroleerde manier brand kan worden gesticht. Daarnaast staat er bijvoorbeeld ook een container die helemaal is toegerust op oefenen met rookontwikkeling

Op scherp

‘Realistisch oefenen is altijd leerzaam’, vindt Marianne. ‘Vooral omdat je dingen kunt uitproberen. Wat is bijvoorbeeld het effect van schuim op een bepaald type brand? En wat gebeurt er als je in diezelfde omstandigheden juist voor water kiest? Zo ontdek je zelf wat wel en niet werkt. Het is op een veilige en gecontroleerde manier met vuur spelen.’ Ploeggenoot Teun van der Schoot, manschap en chauffeur/pompbediener, vult aan: ‘We hebben in Sneek op jaarbasis best veel inzetten, maar hoe vaak krijg je nu echt met een woningbrand te maken? Een realistische oefening zet je weer op scherp: je voelt hoe het is om voor de vlammen te staan en je doorloopt alle handelingen die bij zo’n inzet horen. Dat is gewoon prettig.’

Opfrissen

Een dag op het oefencentrum begint altijd met het opfrissen van de kennis, laat Dirk Slot weten. Dirk is medewerker Vakbekwaamheid Zuid. Hij coördineert de realistische oefeningen van de ploegen in Zuidwest. ‘In deze oefencyclus beginnen we de dagen in Wijster met het bespreken van de Basisprincipes Brandbestrijding. Even samen de kennis doornemen, de neuzen dezelfde kant op. En dan: aan de slag! We oefenen meerdere inzetten van begin tot eind, dus van melding tot inpakken.’

Zinvol

De dag op Oefencentrum Noord is voor veel ploegen een waardevolle training, weet de coördinator. ‘Alleen hier kunnen we met echt vuur oefenen. Je kunt in een reguliere oefening nog zo goed een brand ensceneren; dat haalt het nooit bij de beleving die je krijgt met echt vuur en echte rook.’ De faciliteiten in Wijster maken het bovendien mogelijk om een oefening te herhalen – ‘Het vuur is zo weer opgestookt’ – of tijdens de inzet de aanwijzingen van de instructeur op te volgen. ‘Dat in combinatie met de evaluatie achteraf, maken realistische oefeningen gewoon heel zinvol.’

Het liefst stuurt Dirk “zijn” ploegen veel vaker naar Wijster. ‘Maar dat wordt te kostbaar en vraagt ook te veel vrije tijd van vrijwilligers. Door het eens per oefencyclus te doen, blijft het leuk.’ Zo’n dagje realistisch oefenen is zeker leerzaam en leuk, vinden ook Marianne en Teun. ‘Het is fijn om je rugzak te vullen met nieuwe kennis en ervaringen’, zegt Teun. ‘Ook is het mooi om met de ploeg op pad te gaan. Om samen met het brandweervak bezig te zijn. Het is een soort teamuitje.’ Marianne: ‘Wel een intensief teamuitje! We zijn de hele dag in touw. Meerdere oefeningen draaien en in de hitte staan, vergt best wat van je lijf. Na zo’n dag realistisch oefenen zijn we allemaal uitgeblust. Letterlijk en figuurlijk. Het is absoluut de moeite waard.’

Tekst: Maartje Visser
Beeld: Team Horsthuis